Rechtmatigheid begrotingsafwijkingen

Uw gemeenteraad heeft het controleprotocol 2016 vastgesteld. Het uitgangspunt hierbij is dat overschrijdingen van de lasten op de totalen per programma en de algemene dekkingsmiddelen dienen te worden toegelicht. In het controleprotocol 2016 van de auditcommissie wordt naar de Kadernota rechtmatigheid 2016 van de Commissie BBV verwezen. Hierin zijn de volgende zeven “soorten” begrotingsafwijkingen benoemd:
1. betreffende activiteiten die niet passen binnen het bestaande beleid en waarvoor men tegen beter weten in geen voorstel tot begrotingsaanpassing heeft ingediend;
2. die passen binnen het bestaande beleid, maar waarbij de onafhankelijke accountant ondubbelzinnig vaststelt dat die ten onrechte niet tijdig zijn gesignaleerd;
3. die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten;
4. bij open einde (subsidie) regelingen;
5. die worden gecompenseerd door extra inkomsten die niet direct gerelateerd zijn;
6. inzake activiteiten welke achteraf als onrechtmatig moeten worden beschouwd;
7. op activeerbare activiteiten (investeringen) waarvan de gevolgen voornamelijk zichtbaar worden via hogere afschrijvings- en financieringslasten in het jaar zelf of pas in de volgende jaren.

Tabel 6: Lasten per programma (incl. verrekeningen met reserves)

bedragen x €1.000

Begroting na wijziging 2016

Rekening
2016

%

Verschil

Programma 01 Bestuur & Publieke dienstverl.

17.902

17.864

100%

38

Programma 02 Openbare orde en Veiligheid

10.582

10.242

97%

340

Programma 03 Participatie & werkgelegenheid

86.727

87.051

100%

-324

Programma 04 Zorg en Welzijn

134.616

145.705

108%

-11.089

Programma 05 Onderwijs en Jeugd

15.787

16.326

103%

-538

Programma 06 Economie en Toerisme

13.746

17.803

130%

-4.057

Programma 07 Sport- en Cultuurbevordering

12.079

11.914

99%

165

Programma 08 Ontwikkeling Centrumstad

22.245

22.585

102%

-340

Programma 09 Verkeer en Bereikbaarheid

7.035

7.326

104%

-291

Programma 10 Wonen en Leefomgeving

22.942

28.777

125%

-5.835

Programma 11 Beheer openbare ruimte

41.871

42.672

102%

-801

Programma 12 Algemene middelen

10.875

12.988

119%

-2.113

Totaal resultaat

396.407

421.253

106%

-24.846

Navolgend worden de in bovenstaande tabel gepresenteerde overschrijdingen, per programma, nader toegelicht.

Kostenoverschrijdingen van programma 3

In onderstaande tabel worden de grootste kostenoverschrijdingen in beeld gebracht met daarbij de soort overschrijding. In deze analyse wordt onderscheid gemaakt tussen onrechtmatigheden die wél, c.q. niet meetellen voor de strekking van de controleverklaring. In totaliteit overtreffen de overschrijdingen het totale programmasaldo, daarom is onderaan in de tabel de totale onderschrijding op producten in programma 3 benoemd.

Toelichting

De overschrijding op de lasten in programma 3 wordt voornamelijk veroorzaakt door een overschrijding op de uitgaven aan de WSW. Daarnaast is er een overschrijding te melden op armoedebeleid. Dit betreft een wettelijke taak met open einde karakter. Over beide bovenstaande overschrijdingen bent u reeds in eerder stadium (VoRap en FinRap prognoses) geïnformeerd.

Kostenoverschrijdingen van programma 4

In onderstaande tabel worden de grootste kostenoverschrijdingen in beeld gebracht met daarbij de soort overschrijding. In deze analyse wordt onderscheid gemaakt tussen onrechtmatigheden die wél, c.q. niet meetellen voor de strekking van de controleverklaring. In totaliteit overtreffen de overschrijdingen het totale programmasaldo, daarom is onderaan in de tabel de totale onderschrijding op producten in programma 4 benoemd.

Toelichting

De overschrijding binnen programma 4 wordt voornamelijk veroorzaakt door een overschrijding op de uitgaven betreffende sociale wijkteams. In eerder stadium (VoRap en FinRap) bent u geïnformeerd over verwachte overschrijdingen op deze budgetten. De werkelijke overschrijdingen zijn hoger dan werd verwacht doordat vele facturen met betrekking tot in 2016 geleverde zorg en ondersteuning door de zorgaanbieders pas in 2017 zijn ontvangen waardoor een belangrijk deel van de uitgaven over 2016 niet tijdig in beeld was. Overigens is een groot deel van de uitgaven voorzien van een door een externe accountant gecontroleerde verantwoording door de zorgaanbieders waardoor de rechtmatigheid van de betreffende uitgaven is vastgesteld. De overschrijding op de uitgaven wordt voor een deel gecompenseerd door hogere inkomsten binnen hetzelfde programma. Deze worden voor een deel gerealiseerd door een onttrekking aan de reserve decentralisaties.

Kostenoverschrijdingen van programma 5
In onderstaande tabel worden de grootste kostenoverschrijdingen in beeld gebracht met daarbij de soort overschrijding. In deze analyse wordt onderscheid gemaakt tussen onrechtmatigheden die wél, c.q. niet meetellen voor de strekking van de controleverklaring.

Toelichting

De overschrijding op programma 5, 'adequate leeromgeving', betreft een overschrijding op een wettelijke taak (onderwijswetgeving) met een open einde karakter. De gemeente wordt daarin gehouden de aan de schoolbesturen opgelegde aanslagen OZB te vergoeden. Op grond van dezelfde onderwijswetgeving bekostigt de gemeente voorzieningen die, gelet op de voortgang van het onderwijs, geen uitstel kunnen lijden. U moet daarbij denken aan schades (vandalisme etc.) en calamiteiten.
De overschrijdingen op competentieontwikkeling en toezicht op competentieontwikkeling worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten zoals hogere rijksbijdragen.
De gerealiseerde hogere lasten dan begroot zijn per definitie onrechtmatig maar tellen op basis van voorgaande niet mee voor het oordeel vanwege enerzijds het wettelijke karakter en anderzijds door de direct gerelateerde opbrengsten op dezelfde collegeproducten.

Kostenoverschrijdingen van programma 6
In onderstaande tabel worden de grootste kostenoverschrijdingen in beeld gebracht met daarbij de soort overschrijding. In deze analyse wordt onderscheid gemaakt tussen onrechtmatigheden die wél, c.q. niet meetellen voor de strekking van de controleverklaring. In totaliteit overtreffen de overschrijdingen het totale programmasaldo, daarom is onderaan in de tabel de totale onderschrijding op producten in programma 6 benoemd.

Toelichting

De overschrijding op 'Ontwikkelen bedrijventerreinen' doet zich voor binnen het product Overige bedrijventerreinen en betreft hiermee een bouwgrondexploitatie. Bouwgrondexploitaties verlopen kostenneutraal. De overschrijding op de lasten wordt hierdoor direct gecompenseerd door hogere opbrengsten waardoor deze onrechtmatigheid niet mee telt voor het oordeel.

Kostenoverschrijdingen van programma 8

In onderstaande tabel worden de grootste kostenoverschrijdingen in beeld gebracht met daarbij de soort overschrijding. In deze analyse wordt onderscheid gemaakt tussen onrechtmatigheden die wél, c.q. niet meetellen voor de strekking van de controleverklaring. In totaliteit overtreffen de overschrijdingen het totale programmasaldo, daarom is onderaan in de tabel de totale onderschrijding op producten in programma 8 benoemd.

Toelichting

De overschrijding op de lasten binnen programma 8 wordt voornamelijk veroorzaakt door een afwaardering van bestaande activa (parkeerterrein Kop van de Weerd en loopbrug). Dit heeft een direct gevolg voor de exploitatie, waar de lasten genomen dienen te worden. Dit is in lijn met bestaand beleid.

Kostenoverschrijdingen van programma 9
In onderstaande tabel worden de grootste kostenoverschrijdingen in beeld gebracht met daarbij de soort overschrijding. In deze analyse wordt onderscheid gemaakt tussen onrechtmatigheden die wél, c.q. niet meetellen voor de strekking van de controleverklaring. In totaliteit overtreffen de overschrijdingen het totale programmasaldo, daarom is onderaan in de tabel de totale onderschrijding op producten in programma 9 benoemd.

Toelichting

U bent op diverse momenten in 2016 geïnformeerd over de slechte bouwkundige staat van enkele van onze parkeergarages en alle consequenties van dien. Het risico zoals dat de afgelopen jaren is gepresenteerd in onze risicoparagraaf heeft zich daadwerkelijk voorgedaan. De overschrijding op de lasten binnen programma is hiermee volledig te verantwoorden.

Kostenoverschrijdingen van programma 10

In onderstaande tabel worden de grootste kostenoverschrijdingen in beeld gebracht met daarbij de soort overschrijding. In deze analyse wordt onderscheid gemaakt tussen onrechtmatigheden die wél, c.q. niet meetellen voor de strekking van de controleverklaring. In totaliteit overtreffen de overschrijdingen het totale programmasaldo, daarom is onderaan in de tabel de totale onderschrijding op producten in programma 10 benoemd.

Toelichting

De overschrijding op 'Aantrekkelijke woon- en leefomgeving' doet zich voor binnen diverse posten betreffende bouwgrondexploitaties, onder andere 'overige nieuwe gebieden' en 'grondexploitatie algemeen'. Bouwgrondexploitaties verlopen kostenneutraal. De overschrijding op de lasten wordt hierdoor direct gecompenseerd door hogere opbrengsten waardoor deze onrechtmatigheid niet mee telt voor het oordeel.

Kostenoverschrijdingen van programma 11

In onderstaande tabel worden de grootste kostenoverschrijdingen in beeld gebracht met daarbij de soort overschrijding. In deze analyse wordt onderscheid gemaakt tussen onrechtmatigheden die wél, c.q. niet meetellen voor de strekking van de controleverklaring. In totaliteit overtreffen de overschrijdingen het totale programmasaldo, daarom is onderaan in de tabel de totale onderschrijding op producten in programma 11 benoemd.

Toelichting
Via VoRap 2016 en daarna bij FinRap 2016 bent u geïnformeerd over de stijgende energielasten voor de kunstobjecten in de openbare ruimte. Hiermee is de overschrijding op de lasten 'Vastgoed' te verklaren.
De overschrijding op beheer en onderhoud openbare ruimte wordt voornamelijk veroorzaakt door hogere lasten op het gebied van afvalverwerking. Deze hogere lasten worden volledig gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten.

Kostenoverschrijdingen van programma 12

In onderstaande tabel worden de grootste kostenoverschrijdingen in beeld gebracht met daarbij de soort overschrijding. In deze analyse wordt onderscheid gemaakt tussen onrechtmatigheden die wél, c.q. niet meetellen voor de strekking van de controleverklaring. In totaliteit overtreffen de overschrijdingen het totale programmasaldo, daarom is onderaan in de tabel de totale onderschrijding op producten in programma 12 benoemd.

Toelichting
Reeds bij VoRap 2016 en bij FinRap 2016 bent u geïnformeerd over een aantal besparingsverliezen op openstaande bezuinigingstaakstellingen die wij u moesten melden. Daarnaast bent u geïnformeerd over de invoering van het Individueel Keuzebudget in 2017 en dat dit nadelige gevolgen zou hebben voor het rekeningsaldo in 2016.